İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünyada her yıl 1,5 milyar ton gıda israf ediliyor. İsraf, modern dünyanın trajedisidir. Bir yanda milyar ton gıda çöpe giderken diğer yanda yine BM verilerine göre dünyada en az 9 milyon kişi açlıktan hayatını kaybediyor.” dedi.
İTO, her yıl binlerce ton gıdanın israf edilmesi konusunda farkındalığı artırmak ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak amacıyla “Gıdada İsrafa Dur De” kampanyası başlattı.
İTO öncülüğündeki projeye İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İstanbul İl Ticaret Müdürlüğü, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Ticaret Borsası, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Gıda Perakendecileri Derneği, İstanbul PERDER, Birleşmiş Markalar Derneği, Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği, Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği ve Türkiye Oteller Birliği paydaş olarak destek veriyor.
Kampanyanın detaylarının açıklandığı toplantıda konuşan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, projenin önemine işaret ederek, gıda israfının, bilinçsiz tüketim ve ihtiyaçtan fazlasını tedarik etme olmak üzere iki teknik nedeni olduğunu söyledi.
Avdagiç, modern zamanlarda iki şeyin birbirine karıştırıldığını belirterek, şunları kaydetti:
“İhtiyaç güdüsüyle yapılan tedariklerde israf yok, doğru tüketim var. Tüketme tutkusu, tükenecek korkusu, reklamların tahriki ya da başka türlü nedenlerle alınan ürünler ise ihtiyacımızdan fazla olduğu için tüketilmeden israf ediliyor. Bu fazlalık, lokantada tabağımıza aldığımız yemek ya da kahvaltılık ise biraz sonra çöpe gidiyor. Ev eksiği gördüğümüz marketten aldığımız fazla gıda maddesi ise ‘son kullanım tarihi’ geçtiği için o da çöpe atılıyor. Dolayısıyla gıda daha tüketilmeden atığa dönüşüyor. Kuşkusuz israf sadece tüketim aşamasında olmuyor. Bu işin en başından itibaren başlıyor yani üretimden mutfağa kadar her aşamayı incelememiz ve bunu minimize etmemiz gerekiyor. Ne yazık ki gıda israfı gelişmiş ülkelerde daha çok.”
“Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünyada her yıl 1,5 milyar ton gıda israf ediliyor.” diyen Avdagiç şöyle devam etti:
“İsraf, modern dünyanın trajedisidir. Bir yanda milyar ton gıda çöpe giderken diğer yanda yine BM verilerine göre dünyada en az 9 milyon kişi açlıktan hayatını kaybediyor. Daha trajik olanı şu; biyolojik olarak ayrıştırılan gıda atıkları, metan gazı yaydığı için küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 6’sından fazlasını oluşturuyor. Bir başka ifadeyle biz sadece gıdamızı israf etmiyoruz, o israf sebebiyle küresel iklimin olumsuz yönde değişmesine de katkıda bulunuyoruz.”
“Türkiye’de ‘israfa dur’ demek, israfı azaltacak her girişim, milli bir görev olmanın yanı sıra bir insanlık vazifesi”
Olumsuzlukları ortadan kaldırmak için BM’nin, 2030 yılına kadar gıda kaybını ve israfını yarı yarıya azaltma hedefini koyduğunu anımsatan Avdagiç, ABD’den Almanya’ya tüm ülkelerin, bu hedefe ulaşabilmek için kampanyalar yaptığından bahsetti.
Avdagiç, “Ülkemizde rakamlar çok net değil ama elimizdeki verileri toparladığımızda, yaklaşık yılda 19-20 milyon tonluk bir israf var, bunun parasal karşılığı 1 trilyon 570 milyar lira. Türkiye’nin 2025 bütçesinin 14,5 trilyon lira olduğunu dikkate alırsanız bütçemizin yaklaşık yüzde 12’si kadar bir israf var.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de bu alanda yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Avdagiç, İTO olarak 830 bini aşkın üye ile kendilerinin de israfı önleme bilincinin yaygınlaşmasını önemsediklerine dikkati çekti.
Avdagiç, “Zaman yönetiminden bütün sektörlerdeki üretim ve ürünlere kadar, her alanda israf karşıtı bir bilinci yerleştirmemiz gerekiyor. İsraf karşıtlığının başlangıç noktası gıda israfının önlenmesidir. Biz bu anlayışla yola çıktık. Biz bu proje ile yaygın ve etkin bir israf karşıtlığı oluşturmak istedik. Türkiye’de ‘israfa dur’ demenin, israfı azaltacak her girişimin milli bir görev olmanın yanı sıra bir insanlık vazifesi olduğuna inandık.” değerlendirmesinde bulundu.
Projeden
Toplantıda verilen bilgiye göre, proje çerçevesinde israfa karşı bilinçlendirme eğitimleri verilecek. Eğitimler, “üreticiler, satıcılar, hizmet sektörü ve okullar” olmak üzere 4 grubu kapsayacak.
Öğrencilere, satıcılara, üreticilere gıda israfını önlemenin yöntemleri anlatılacak. Bildikleri hatırlatılacak, bilmedikleri öğretilecek. Projenin hedefi bu 4 grupta verilecek eğitimlerle İstanbul’da 100 bin ve dolaylı olarak 500 bin kişiye ulaşmak.
45’er dakikalık 2 başlıkta toplam 90 dakikalık eğitimle 5 temel konuda kalıcı bilgi verilecek. Bu çerçevede gıda israfında nerede olduğumuz, mevcut israfın boyutu, en çok hangi ürünlerde ve sektörlerde israf edildiği, bu israfın parasal karşılığı ile önlenmesi halinde kazanımlarımızın ne olduğu ve son olarak iletişim ve farkındalık boyutu katılanlarla paylaşılacak.
Bu eğitimler öğrencilerin yanı sıra ilgili kurum ve kuruluşların çalışanlarına da verilecek.
